Co to jest obrzęk limfatyczny?

Obrzękiem limfatycznym nazywamy stan, w którym dochodzi do obrzęknięcia tkanek powstałego na skutek zastoju chłonki, w którym nie ma możliwości prawidłowego krążenia limfy, a za razem jej usunięcia z tkanki. Często towarzyszy temu przewlekły stan zapalny tkanek.

Przebieg schorzenia może być różnorodny, w zależności od przyczyny jego powstania. Przykładowo, jeżeli występuje on jako powikłanie pooperacyjne, rozwija się zazwyczaj w przeciągu kilku miesięcy.

Jeżeli natomiast powstaje w wyniku przewlekłego procesu zapalnego, zanim się ujawni może minąć nawet kilka lat. Częściej obserwuje się go w zakresie kończyny dolnej. Najczęściej rozpoczyna się miękkim, ciastowatym obrzękiem, który ustępuje pod wpływem ucisku.

Następnie, wraz z upływem czasu dochodzi do stopniowego stwardnienia obrzęku. Rozpoczyna się ono zazwyczaj w obrębie palców, następnie przechodzi na śródstopie, aby w końcu objąć całą kończynę.

Nieleczony może się skończyć słoniowacizną. Diagnozę obrzęku limfatycznego ustala się najczęściej na podstawie obrazu klinicznego choroby. W przypadkach stwarzających problem diagnostyczny, gdzie trudno jednoznacznie ustalić rozpoznanie, celowym jest wykonanie badania limfoscyntygraficznego.

W różnicowaniu tego schorzenia należy brać pod uwagę przede wszystkim obrzęki o innej przyczynie etiologicznej, na przykład te wywołane niewydolnością krążenia, nerek czy też wątroby. Postępowanie terapeutyczne obejmuje przede wszystkim leczenie przyczyny wystąpienia obrzęku, jednakże bardzo istotne jest leczenie wspomagające, którego nieodzownym elementem jest wykonanie drenażu limfatycznego.

U kogo drenaż limfatyczny jest przeciwwskazany?

Oczywistym jest, iż zabieg drenażu limfatycznego, jak każda procedura z obszaru medycyny, jest przeciwwskazana w pewnych grupach pacjentów. Po pierwsze nie należy go stosować u kobiet w ciąży, podczas menstruacji, a także w okresie karmienia piersią.

Drugą grupę stanowią ostre stany stanowiące bezpośrednie zagrożenie życia, takie jak np. ostry obrzęk płuc, ostra zakrzepica żylna bądź tętnicza, czy też ostry uraz tkanek miękkich.

Nie powinno się go stosować u osób z zaburzeniami układu krążenia, takimi jak choroba niedokrwienna mięśnia sercowego, niewydolność krążenia, zakrzepica żył głębokich, stany zapalne w obrębie naczyń chłonnych, a także u osób z wszczepionym rozrusznikiem serca.

Przeciwwskazane jest jego wykonywanie także u osób z jaskrą, niewydolnością wątroby, niewydolnością nerek oraz z aktywnymi chorobami nowotworowymi i autoimmunologicznymi. Nie powinno się go przeprowadzać u osób z aktywnymi chorobami zakaźnymi, zwłaszcza tymi przebiegającymi z gorączką.